Kaas maken in de handkrachtzuivelfabriek
Ontdek de ambacht van het traditioneel kaasmaken zoals het tussen 1875 en 1940 gebeurde! Op zondag 13 oktober worden demonstraties gegeven hoe kaas van melk tot rijping wordt gebracht en proef de authentieke smaken van ambachtelijke kaas.
-
13 oktober
-
13:00u tot 17:00u
-
Vandaag wordt er ook appelmoes gemaakt en brood gebakken.
Nederland staat bekend om haar kaas. Kaas wordt al eeuwenlang volgens de traditionele basisprincipes gemaakt en deze worden overgebracht van generatie op generatie.
Kaas wordt gemaakt van verse melk die kort verhit is (pasteurisatie). Aan de melk wordt een starter cultuur en stremsel toegevoegd. Hierdoor gaan de eiwitten stollen en ontstaat er een vaste substantie. Dit noemen ze de wrongel. De wrongel drijft in vocht. Het vocht wordt ‘wei’ genoemd. De wei bevat onder andere nog melksuiker , mineralen en vet. De wrongeldeeltjes worden in een vat gestopt en samengeperst. Daardoor loopt er nog meer vocht uit de wrongel. De wei wordt afgetapt. De nog korrelige wrongel wordt verzameld in een rond vat en wordt hier stevig in geperst. Daardoor krijgt de kaas haar ronde vorm.
In de handkrachtzuivelfabriek wordt deze middag uitgelegd en getoond hoe dit proces in zijn werk gaat.
Ontdek meer activiteiten
Maken van kaas
Ongeveer 6.000 jaar geleden kwamen nomaden er bij toeval achter dat kaas ontstaat wanneer melk een langere tijd in de magen van kalveren wordt bewaard. Sindsdien is het proces van kaas maken verder ontwikkeld.
Tussen 1875 en 1940 begon de traditionele kaasproductie vroeg in de ochtend met het melken van koeien. De verse melk werd verzameld in grote melkbussen. Na het verzamelen werd de melk verwarmd en werd er stremsel aan toegevoegd, vaak afkomstig uit de maag van jonge kalfjes. Dit stremsel hielp de melk te stremmen, waarbij de vaste stoffen, de wrongel, zich scheidden van het vloeibare deel, de wei.
De gestremde melk werd voorzichtig gesneden met een kaasmes om de wrongel te helpen bij het verdrijven van meer wei. Vervolgens werd de wrongel in vormen gedaan en geperst om nog meer wei te verwijderen, een belangrijke stap voor de uiteindelijke textuur en houdbaarheid van de kaas. Na het persen werden de kazen in een pekelbad gelegd om te zouten, wat hielp bij de conservering en de smaakontwikkeling. Ten slotte werden de kazen naar de kelder gebracht, waar ze soms maanden tot jaren bleven om de juiste smaak en textuur te ontwikkelen.
